رییس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران معتقد است: اگر با دنیا تعامل نداشته باشیم نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم، اما اگر با دنیا دوست باشیم می‌توانیم همین موادی که تولید می‌کنیم را به کالایی تبدیل کنیم که لازم دارند؛ مثلاً می‌توانیم تخممرغ را تبدیل به پودر تخممرغ کنیم اما وقتی با هیچ کشوری تعامل نداریم نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم و مشکل اصلی هم به سیاسی بودن اقتصاد برمی‌گردد.
ناصر نبی‌پور، رییس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران، در گفتوگو با گروه رسانه‌ای آتا (دبیرخانه اجلاس تجارت محصولات کشاورزی و غذا)، به ارائه توضیحاتی در زمینه شرایط این صنف و چالش‌هایی در حوزه صادرات وجود دارد پرداخت. وی در ابتدا بیان کرد: در این چهار دهه در صنعت طیور چالش‌های مختلفی وجود داشته است اما این چالش‌ها به‌نحوی بوده که توانسته‌ایم از آن‌ها عبور کنیم. متأسفانه با برداشتن ناگهانی ارز در شهریور سال 1400، چالش بزرگی رخ داد و سبب شد تا قیمت‌ها شش برابر افزایش یابد.
وی در ادامه افزود: کالایی که ما تولید می‌کنیم براساس عرضه و تقاضا است، از این‌رو نمی‌توانیم آن‌ها را انبار کنیم بلکه باید به صورت روزانه به فروش برسانیم. بر همین اساس نتوانستیم تولید بالا داشته باشیم و از طرفی مصرف‌کننده هم قدرت خرید ندارد و همه این عوامل دست‌به‌دست هم داد تا با یک بحران عجیب مواجه شویم و ضررهای هنگفتی در این صنعت متحمل شدیم.
نبی‌پور تصریح کرد: این ضرر در تخم‌گذار کمتر بوده اما بخش گوشتی‌ها عملاً از بین رفته‌‌اند. تخم‌گذار کیلویی 10 تا 15 هزار تومان ضرر کرده، اما ضرر بخش گوشتی‌ها غیرقابل جبران است و این نشان می‌دهد که چه فاجعه‌‌ای رخ داده است. وقتی می‌خواهید یک طرح اقتصادی بنویسید باید با صاحبان صنعت صحبت کنید. اینکه بخواهید یک شبه اعلام کنید که از فردا نهاده نمی‌دهیم موجب می‌شود که تولیدکننده از پا دربیاورد.
وی در پاسخ به این پرسش که در رسانه‌ها طوری مطرح می‌شد که گویی بخش زیادی از این گرانی‌ها از طرف تولیدکنندهها اتفاق می‌افتد، آیا شما هم آن را تأیید می‌کنید؟ بیان کرد: یک وقت ممکن است شما روغن تولید کنید که می‌توانید این کالا را نگه دارید و بعداً به فروش برسانید، اما صنعتی مانند مرغ، تخممرغ یا شیر به‌نحوی است که نمی‌توانید محصولاتش را نگه دارید. بنابراین تولیدکننده اگر نقشی داشت که ضرر نمی‌کرد. تولیدکننده هیچ نقشی در بالا بردن قیمت ندارد؛ چون متولیان زیادی به کار تولیدکننده نظارت می‌کنند. مثلاً اگر امروز قیمت مرغ و تخممرغ بالا برود، بیش از دویست متولی برای برخورد پیدا می‌شود.
رییس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود و در پاسخ به این پرسش که در حوزه صادرات محصولات کشاورزی و غذایی چه چالش‌هایی وجود دارد و راهکار شما برای حل این معضلات چیست؟ گفت: کالایی که ما تولید می‌کنیم؛ یعنی تخممرغ، کالای صادراتی نیست، بلکه کالایی است که بیشتر در مبادلات مرزی و برای تعادل بخشیدن به بازارهای داخلی استفاده می‌شود. البته چند سالی این کار عقب افتاده است و کشورهای اطراف نیز به سرعت در حال ارتقای زیرساخت‌های مرغ‌داری خود هستند.
وی بیان کرد: شرایط به‌نحوی است که در آینده بسیار نزدیک، کشور عراق چیزی از ایران نمی‌برد و اگر در افغانستان، طالبان بر سر کار نبود، امروز از ما چیزی به کشورش وارد نمی‌کرد. این چالش موجب می‌شود که در آینده نتوانیم به این دو کشور صادراتی داشته باشیم. وضعیت دیگر کشورهای همسایه هم به اینصورت است که پاکستان یکی از کشورهای تولیدکننده عمده محسوب می‌شود و عرب‌ها هم مصرفی ندارند. بنابراین عمده صادرات ما به عراق و افغانستان است اما آن‌ها به شدت در حال خوکفا شدن هستند.
نبی‌پور در پاسخ به این پرسش که آیا عدم ورود به حوزه صادرات در آینده می‌تواند مشکل‌آفرین باشد یا خیر؟ گفت: واقعیت این است که اگر با دنیا تعامل نداشته باشیم نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم. اما اگر با دنیا دوست باشیم و کنار بیاییم می‌توانیم همین موادی که تولید می‌کنیم را به کالایی تبدیل کنیم که لازم دارند؛ مثلاً می‌توانیم تخممرغ را تبدیل به پودر تخممرغ کنیم اما وقتی با هیچ کشوری تعامل نداریم و تنها کشورهای مقصد ما عراق و افغانستان هستند نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم. اصل قضیه این است که اقتصاد ما سیاسی است و تا اینطور است نمی‌توانیم پیشرفتی داشته باشیم. در نتیجه بازارهای صادراتی وجود دارد اما نحوه استفاده از آن‌ها به روابط سیاسی ارتباط پیدا می‌کند.
وی در ادامه افزود: بر این اساس می‌توانم بگویم که مهم‌ترین چالش ما در حوزه صادرات، عدم روابط صحیح با دیگر کشورها است. به یک معنا، اصلاً روابطی با دیگر کشورها نداریم. وزیر امور خارجه به کشورهای اطراف می‌رود اما یک گروه از مرغ‌داران یا تولیدکنندهها را با خود نمی‌برد، در حالی که می‌تواند این گروه‌ها را برای رایزنی ببرد. باید این کارها از طریق دایره اقتصادی وزارت امور خارجه پیگیری شود و این گروه‌ها بروند و بازاریابی کنند، در غیر اینصورت نمی‌توان کاری از پیش برد.
نبی‌پور در پاسخ به این پرسش که تحلیل شما از امکان گشایش‌های اقتصادی در روزهای آینده چیست و شرایط را تا پایان سال چطور ارزیابی می‌کنید گفت: وقتی می‌رویم و با مسئولین صحبت می‌کنیم، وعده می‌دهند و این وعده‌ها هم برای مهرماه است اما امیدی برای کالای تولیدی خود نداریم. از میان 300 تا 400 کالایی که در سبد خانواده وجود دارد، تنها کالایی که دیده می‌شود مرغ و تخممرغ است. دولت نیز نسبت به این دو کالا حساسیت بالایی دارد و تا زمانی که این حساسیت هست، هیچ امیدی نمی‌توان داشت.
رییس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران تصریح کرد: وقتی مردم فقیر شدند به سمت پروتئین‌های ارزان می‌روند. در کشورها ما نیز ارزان‌ترین پروتئین‌ها مرغ و تخممرغ است و وقتی مردم قدرت خرید ندارند برای اینکه مشکلی ایجاد نشود و معضلات اجتماعی به وجود نیاید دولت مجبور می‌شود که با این‌ها برخورد کند. وقتی که برخورد کرد، سرکوب قیمت را انجام می‌دهد و قیمت را دستوری می‌کند. با سرکوب قیمت نیز نمی‌شود کاری کرد. امروز تخممرغ کیلویی حدود 42000 هزار تومان تمام می‌شود اما قیمت دستوری 35500 تومان است اما اینکه چرا اینطور است مشخص نیست. دولت از 21 اردیبشت سال گذشته به مرغ‌دار بدهکار است و می‌گوید اگر قیمت‌ها را نگه دارید جنس شما را می‌دهیم؛ این یعنی دولت گروکشی می‌کند.
وی بیان کرد: اگر قیمت‌ها را آزاد کردند، باید آزاد شود و اینکه مرغ‌دار اختیار ندارد مرغ خودش را حذف کند تا ضرر نکند، صحیح نیست. در پایان مجدداً باید تأکید کنم که تا زمانی که این دو قلم تا این حد حساسیت دارند هیچ امیدی نباید نداشته باشیم.