نایب رییس اتحادیه تولیدکننگان و صادرکنندگان میوه و تره‌بار، معتقد است: برخلاف کشور امارات که از ضوابط اداری منسجمی برخوردار است، در ایران شاهد تسهیل امر صادرات نیستیم و از دیگرسو، هزینه‌های گمرکی در ایران بالا است، ناوگان حمل و نقل فرسوده است و برای تهیه سوخت ماشین‌های حمل کالا مشکل داریم که همه این عوامل سبب شده تا در زمینه صادرات با چالش‌هایی مواجه باشیم.
سیداحمد میرجلیلی، نایب رییس اتحادیه تولیدکننگان و صادرکنندگان میوه و تره‌بار، در گفت‌وگو با گروه رسانه‌ای آتا (دبیرخانه اجلاس تجارت محصولات کشاورزی و غذا)، به طرح بحث در زمینه وضعیت تولید و صادرات محصولات کشاورزی پرداخت و در ابتدای صحبت‌های خود بیان کرد: در بخش تولید و صادرات مشکلی چندانی نداریم و کارها در حال انجام است اما متأسفانه دولت هیچ حمایتی انجام نمی‌دهد و تمام فعالیت‌هایی که در این زمینه انجام می‌شود، به واسطه تلاش‌هایی است که خودمان داریم.
وی در پاسخ به این پرسش که در حوزه صادرات با چه چالش‌ها و مشکلاتی مواجه هستیم؟ تصریح کرد: یکی از مشکلات عمده در این زمینه، فرسودگی ناوگان حمل و نقل و تأمین سوخت است. حدود 10 سال است که از طریق اتحادیه تهران و کرج و اتاق بازرگانی پیگیر دریافت کارت سوخت ماشین‌های حمل بار هستیم اما تاکنون موفق نبوده‌ایم؛ این در حالی است که بنا بر اعلام پلیس راه، هر ماشینی که تردد می‌کند باید مدارکش تکمیل باشد. این مسئله سبب شده تا سوخت را با نرخ آزاد تهیه کنیم.
میرجلیلی با اشاره به مشکلاتی که در بخش گمرک وجود دارد بیان کرد: در بخش گمرک، مهم‌ترین چالش این است که نظم حاکم نیست و با نوعی خودمختاری مواجه هستیم. قاعده گمرک برای صادرات چنین بوده که به صورت شبانه‌روزی کارها انجام می‌شده اما در حال حاضر، ساعت‌هایی که در بندرعباس برای ارائه خدمات ارائه می‌شود تغییر می‌کند. از طرفی چطور می‌توان انتظار داشت که ماشین حمل کالا بیش از هزار کیلومتر را طی کند و سر ساعت اداری به بندر برسد؟
وی در ادامه افزود: مشکل دیگری که در بخش گمرک وجود دارد اینکه هزینه‌های گمرکی بالا است و گمرک و اداره بندر برای برگشت کانتینرها هم هزینه‌‌هایی را دریافت می‌کند اما اگر قرار است صادرات انجام شود باید حمایت‌های لازم هم در این زمینه صورت گیرد. متأسفانه نگاهی که به صادرکننده در کشور ما وجود دارد نگاه صحیحی نیست و عموماً تصور می‌کنند ما در حال تجارت‌های پرسود هستیم اما این‌چنین نیست و اگر دغدغه‌هایی نظیر اشتغال‌زایی وجود نداشته باشد، می‌توان سرمایه را در بخش دیگری به غیر از تولید و صادرات متمرکز کرد.
نایب رییس اتحادیه تولیدکننگان و صادرکنندگان میوه و تره‌بار تصریح کرد: برخلاف وضعیتی که در ایران وجود دارد، ساده‌ترین ضوابط اداری در کشور امارات وجود دارد؛ یعنی باری که به شارجه صادر می‌شود، به سرعت و به سادگی به بازار امارات راه پیدا می‌کند؛ چراکه مسئولین این کشور دغدغه رفاه مردمشان را دارند و به دلیل نیازهایشان، امکانات را هم تأمین می‌کنند اما در ایران چنین رویکردهایی حاکم نیست. بر این اساس، از دولت‌مردان انتظار داریم که بیش از پیش به تولید و صادرات توجه کنند؛ چراکه عدم توجه به این مسئله مشکلات فراوانی را در پی دارد که یکی از آن‌ها تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی به ویلاهای شخصی و … است.
میرجلیلی در پاسخ به این پرسش که آیا محصولاتی که در ایران تولید می‌شود، شاخص‌های کیفی لازم را دارا هستند یا نه؟ گفت: بله، همینطور است و حرف و حدیث‌هایی که به وجود آمد و گفته شد کالاهای ایرانی از کشورهای مقصد بازگشت می‌خورند، جنبه سیاسی داشت. چطور می‌شود که یک کالا حدود بیست سال به کشوری صادر شود اما به یکباره کیفیتش را از دست بدهد؟ بنابراین، این بحث صرفاً جنبه سیاسی داشت؛ چه‌اینکه پس از یک ماه هم صادرات آزاد شد.
وی با اشاره به سیاست‌گذاری‌های غیرصحیح در امر تولید بیان کرد: متأسفانه سیاست‌گذاری‌های نادرست سبب شده تا کشاورزانی که گوجه کشت می‌کنند، به بدترین وضعیت دچار شوند. به این معنا که، برای صادرات صرفاً به گوجه گلخانه‌ای مجوز می‌دهند و گوجه‌ای که در زمین تولید شده، با قیمت اندک در اختیار کارخانه‌ها قرار می‌گیرد تا تبدیل به رب شود. حال پرسش این است که چه تفاوتی میان دو نوع گوجه وجود دارد صادرات یکی از آن‌ها آزاد است و دیگری ممنوع؟ بنابراین، این سیاست‌ها سبب می‌شود که هم کشاورز ضرر زیادی را متحمل شود و هم بازار قاچاق رونق بگیرد.
میرجلیلی تصریح کرد: یکی دیگر از چالش‌ها، مسئله برگشت ارز است. انتظاری که وجود دارد این است که ما ارز را به کشور بازگردانیم، در حالی که پول حاصل از صادرات پیش از صادرات گرفته شده و صرف هزینه‌های جاری می‌شود. بر این اساس، پولی وجود ندارد که بخواهیم آن را بازگردانیم. متأسفانه میان محصولات صنعتی و غیرصنعتی تفاوتی قائل نیستند و از طرفی تولیدکننده و صادرکننده باید بسیاری از مشکلات را هم تحمل کنند. با این وضعیت باز هم این توقع وجود دارد که ارز هم وارد شود. اگر قرار است صادرات موجب تولید بهتر و جلوگیری از قاچاق شود، با این روش نمی‌توان به توفیق رسید.