نایب رییس کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران بیان کرد: در ایران به دلیل تنظیم بازار، یا صادرات بسیاری از محصولات کشاورزی را ممنوع اعلام میکنند یا اینکه عوارض صادراتی سنیگینی را اخذ میکنند که سبب میشود کُندی روند صادرات ادامه یابد و کشورهای هدف صادراتی، رقبای ایران را جایگزین کنند اما کشورهای دیگر افزون بر اینکه ممنوعیتها و عوارض صادراتی چندانی ندارند حتی مشوقهای صادراتی هم به صادرکننده میدهند.
ناصر مرادی نایب رییس کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در گفتوگو با گروه رسانهای آتا (دبیرخانه اجلاس تجارت محصولات کشاورزی و غذا)، نخست از وضعیت تولیدات محصولات کشاورزی در ایران سخن به میان آورد، سپس با اشاره به وضعیت صادرات این محصولات به کشورهای مختلف، به مهمترین چالشهای پیش روی صادرات اشاره کرد و در نهایت وضعیت تولید محصولات کشاورزی در کرمانشاه را تبیین کرد.
مرادی در ابتدا بیان کرد: بسیاری از استانهای ایران قطب تولید محصولات کشاورزی هستند و در این زمینه در بازارهای جهانی رتبههای خاصی هم داریم. برخی محصولات تولیدشده در ایران نیز دارای برندهای معتبری هستند. برای نمونه میتوان به پسته یا زعفران اشاره کرد. نکته دیگر اینکه محصولات کشاورزی ایران طبیعی است و طعم و مزه خاص خودش را دارد. بر این اساس در کشورهای مختلف خواهان بسیاری دارد. از جمله کشورهایی که مشتری محصولات کشاورزی ما هستند میتوان به کشورهای حاشیه خلیج فارس یا روسیه اشاره کرد.
وی تصریح کرد: با این حال برخی مسائل سبب میشود که صادرات با سرعت پایینی انجام شود که یکی از موارد تعهد ارزی است که برای صادرکنندگان در سال 1397 به وجود آمده است. از اینرو، انتظار صادرکنندگان این است که تفاوت میان محصولات کشاورزی با محصولات صنایع پتروشیمی یا فولادی مورد توجه باشد. صادرات در صنایع پتروشیمی و فولادی از یک طرف بسیار بیشتر از محصولات کشاورزی است و از طرف دیگر فاسدشدنی نیست تا چنین الزامی وجود داشته باشد که به سرعت روانه بازار شود اما برای تولیدات کشاورزی باید به سرعت بازار هدف را پیدا کرد. به همین سبب دولت باید برای بخش محصولات کشاورزی و رونق تولید در این زمینه، تعهد ارزی را حذف کند تا صادرات بیشتر و سادهتر انجام شود.
رئیس شورای ملی نخود ایران در ادامه افزود: موضوع دیگر اینکه به دلیل تنظیم بازار، یا صادرات بسیاری از محصولات کشاورزی را ممنوع اعلام میکنند یا اینکه عوارض صادراتی سنیگینی را اخذ میکنند که سبب میشود کُندی روند صادرات ادامه یابد و کشورهای هدف صادراتی، رقبای ایران را جایگزین کنند. کشورهای دیگر افزون بر اینکه ممنوعیتها و عوارض صادراتی چندانی ندارند حتی مشوقهای صادراتی هم به صادرکننده میدهند اما در ایران نهتنها مشوق صادراتی وجود ندارد بلکه قوانین و بخشنامههای مربوط به عوارض سنگین و ممنوعیت صادرات را داریم. در کمیسیون هم پیگیریهایی انجام شده تا بحث تعهد ارزی حذف شود که در اینصورت صادرات بهبود پیدا میکند و تولیدکننده هم با آسایش به تولید میپردازد.
مرادی در پاسخ به این پرسش که با توجه به محور اجلاس تجارت محصولات کشاورزی و غذا که بحث آموزش است، برپایی این اجلاس را چطور تحلیل میکنید؟ گفت: آموزش بحثی است که در تمام بخشها به آن نیاز داریم. برای نمونه در بخش پزشکی میبینیم یک پزشک متخصص به دلیل پیشرفت علم روز، در سمینارهای مختلف شرکت میکند تا اطلاعاتش بهروز شود. در نتیجه در بخش صادرات نیز نیازمند آموزش هستیم تا بتوانیم بازارهای جدید صادراتی را پیدا کنیم و خواستههای کشورهای هدف در زمینه صادرات را بشناسیم.
وی در ادامه افزود: افزون بر اینها، نوع بستهبندی باید بر اساس بازار هدف صادراتی باشد که همه نیازمند آموزش و بهروز رسانی بخش تولید و صادرات است؛ چون صرفاً تجربه کارساز نیست و علم روز هم باید در کنار تجربه قرار بگیرد تا با خیال آسوده به بازارهای صادراتی ورود کنیم. از اینرو برگزاری این اجلاس بسیار اتفاق پسندیدهای است.
نایب رییس کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته اتاق یازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در بخش پایانی صحبتهای خود به صورت خاص به وضعیت تولید محصولات کشاورزی در استان کرمانشاه پرداخت و تصریح کرد: کرمانشاه یکی از قطبهای تولید محصولات کشاورزی است و صنایع تبدیلی خوبی هم در کرمانشاه شکل گرفته است. با توجه به اینکه کرمانشاه حدود سیصد و سی کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق دارد و دارای پایانههای مرزی متعددی در جاهای مختلف با این کشور است، سبب شده تا صادرات محصولات کشاورزی به عراق و دیگر کشورها مانند افغانستان و پاکستان تداوم داشته باشد. البته برخی محصولات گلخانهای کرمانشاه نیز به کشورهای اوراسیا و روسیه صادر میشود.
مرادی بیان کرد: کرمانشاه محصولات خاصی دارد و از طرفی باغات خوبی هم در این شهر وجود دارد و میوههایی نظیر سیب، انگور و هلو از جمله محصولاتی است که کشت میشود. در بخش نخود نیز اولین تولیدکننده و صادرکننده این محصول کرمانشاه است. افزون بر اینها در بخش دام و آبزیان نیز در کرمانشاه کارهای خوبی انجام شده است. برای نمونه دام سبکی داریم که به عنوان نژاد سنجابی شناخته میشود و کشورهای خلیج فارس این دام را به دیگر دامها ترجیح میدهند. البته سالهای قبل صادرات بسیاری انجام میشد اما به دلیل تنظیم بازار ممنوعیتهایی به وجود آمد که در حال حاضر این ممنوعیتها نیز برداشته شدهاند. بنابراین کرمانشاه توانسته جایگاه خود را در بازارهای صادراتی به دست آورد و امیدواریم بازارهای جدیدی هم به وجود آید تا هم محصولات بیشتری صادر شود و هم صادرات سبب اشتغالزایی بیشتر در استان شود.